Günümüzde Akıllı Cep Telefonu Güvenliği
Merhaba, bu yazıda akıllı cep telefonu kullanan vatandaşlar olarak kişisel bilgilerimizi ve güvenliğimizi(dolaylı yoldan sevdiklerimizi), kötücül davranan uygulamalardan veya insanlardan koruyabilmenin yollarından bahsedeceğim.
Telefonunuzu Yanınızdan Ayırmayın!
En temel ve en basit adım. Telefonunuzu kafede otururken masada, kütüphanede ders çalışırken kitapların arasında bırakıp uzaklaşmayın. Döndüğünüzde yerinde bulamayabilirsiniz veya siz farkında olmadan verileriniz kopyalanmış, bilmediğiniz bir uygulama yüklenmiş olabilir. Tabi bu adım fiziksel olarak dış etkenlerden korunmak için, peki ya farkında olmadan kendi rızanız ile kişisel verilerinizi(özel mesajlarınızı, fotoğraflarınızı, rehberinizi) paylaşırsanız ?
Ekran Kilidi
Her akıllı cep telefonunda ekran kilidi özelliği vardır. Bu özelliği mutlaka etkinleştirin. Bir üstteki adımı uygulamayıp orada burada telefonunuzu bırakıp gitseniz bile ekran kilidinizi bilmedikleri için telefonunuzu açamayacaklardır ama ekran kilidinizi bilmemeleri sizin fotoğraflarınızı, mesajlarınızı alamayacakları anlamına gelmez! Bir kablo ve bilgisayara bakar.
Ekran kilidini etkinleştirmek için telefonunuzdan:
- Ayarlar’ı açın.
- Şifre ve Güvenlik sekmesine gelin (benzer, farklı isimlerde olabilir).
- Ekran Kilidi özelliğini açın.
- Burada size kilit için farklı seçenekler sunacaktır. Hangisini isterseniz onu seçin ve kullanmaya başlayın.
Telefon Tamiri
Kıyıda köşede kalmış esnaf telefon tamircileri yerine, bilinir şirketlere telefonlarınızı emanet/tamir ettirin. Tamir olayının iki farklı sakıncası var. Birincisi orijinal parçalar yerine daha ucuza ve adi parçalar kullanabilirler. Bu size daha sık tamir işleri ile uğraşmaya ve maliyete sebep olur. İkincisi telefonunuzu emanet ediyorsunuz, tüm güvenlik önlemleri iptal oluyor ve sizin hayatınız(bi’ nevi) onların elinde oluyor.
Bilmediğiniz Uygulamaları Kullanırken/İndirirken İzinleri İnceleyin
Yeni bir uygulama veya oyun indirdiniz ve başlattınız. İlk açıldığında size uygulamanın kullanmak istediği izinleri sorar. Malware(MALicious softWARE) dediğimiz zararlı yazılımları yüklesek bile izinleri sınırlandırarak zarar almadan ya da daha az zarar alarak kurtulabiliriz.
Gelin bu zararları inceleyelim.
Yukarıdaki görüntüde bir uygulamanın sizden alabileceği bilgiler yazıyor. Dikkatinizi çekmek istiyorum. Uygulama geliştirenler sizden bu verileri sizin rızanızla alıyor. Eğer siz izinleri kontrol etmezseniz, okumadan kabul ederseniz görüntüde yer alan sizin yürüdüğünüzü, koştuğunuzu, bisiklet sürdüğünüzü, konuşma geçmişinizi, kameranızı, kişilerinizi, konumunuzu, mikrofonunuzu, sensörleri, mesajlarınızı ve depolama alanınızı kullanmak için veya almak için izin alıyorlar. İzin.
Burada ise Gelir İdare Başkanlığı tarafından Google Play Store’da paylaşılan android uygulaması ve aynı uygulamanın sahtesi Gelir Idaresi Baskanlığı tarafından oluşturulmuş, paylaşılmış uygulaması bulunmakta. İlk bakışta fark anlaşılmasa da dikkatle bakıldığında geliştirici hesabının İdaresi yerine Idaresi, Başkanlığı yerine Baskanlığı yazıldığı anlaşılıyor. Uygulama indirirken kimin paylaştığına da dikkat edin. Logolara gelirsek sahte uygulama, gerçek uygulamanın logosunun alıp ters çevirmiş. Bu sayede biz kullanıcılar olarak uygulamayı gerçek zannediyoruz.
Son olarak bir uygulamanın sizden hangi bilgileri alabileceğini ve hangi izinleri isteyebileceğini daha ayrıntılı incelemek için buraya (android’in resmi sitesi) tıklayabilirsiniz.
Ortak Kullanıma Açık Wi-fi’ler
Günümüzde artık şehir merkezlerinde bile ücretsiz Wi-fi’ler mevcut. Bu tarz şehir merkezlerinde, üniversitelerde veya parolası olmayan herkese açık bir Wi-fi’yi kullanırken dikkat edin. Wi-fi sağlayanlar sizin girdiğiniz siteleri, belki de alışveriş yaparken yazdığınız kredi kartını numarasını görebilir. Yapabilecekleri hayal güçlerine kalmış.
Bluetooth, Wi-fi, NFC Kullanımı
Kullanmadığınız zamanlarda Bluetooth, Wi-fi, NFC gibi kablosuz bağlantı sağlayan telefon özelliklerini kapatın. Çünkü siz farkında olmadan bu özellikler kullanılarak telefonunuza bağlanılabilinir. Özellikle bluetoothlu kulaklık ve akıllı bileklik/saat kullananlar siz dikkat edin. Ben de bunlardan birkaçını kullanıyorum ve bazen yolda yürürken telefonuma bluetooth bağlanma bildirimi geliyor. Bağlantı kabul edilse karşı tarafın gönderdiği her ne ise benim telefonuma aktarılıyor. Burada dosya gönderen için de sıkıntı çıkıyor. Özel bir fotoğraf paylaşıyor olsa ve kime gönderdiğine dikkat etmeden istek atsa istemediği biri tarafından görüntülenebilir. Aman dikkat!
Mahremiyet Açısından Fotoğraflarınıza Dikkat Edin, Özel Bilgilerinizi Telefonda Depolamayın
Hadi diyelim bütün önlemleri almanıza rağmen telefonunuzdan haberiniz olarak veya olmayarak verileriniz (ç)alındı. Çekildiğiniz fotoğraflar veya özel bilgileriniz ele geçirildi. Ne yapacaksınız? Bu yüzden özelinize ait, mahrem bulduğunuz bilgileri telefonda saklamamaya özen gösterin. Sadece telefonunuzda değil mahrem bilgilerinizi internete bağlanan cihazlarda da saklamayınız.
Tanımadığınız Numaradan gelen SMS’ler veya Sosyal Medyada Gördüğünüz ve Emin Olmadığınız Bağlantılara Tıklamayın
Bu adım için canlı örnek vereceğim. Bir aralar sosyal medyada özellikle Twitter’da sahte banka hesaplarının reklamları yayılmıştı. Linke tıklayıp çekilişe katılın tarzında reklamlardı bunlar.
Yukarıdaki görüntülerde gördüğünüz gibi gerçek olmayan, benzer isimler kullanıp farkındalık sahibi olmayan kullanıcıları kandırmaya yönelik tweetlerin sosyal medyada reklamları çıktı. Sahte Halkbank hesabına bakıldığında ise gerçek Halkbank hesabını paylaşması da ironi kısmı.
Evet, yazımız buraya kadardı. Yazının sonuna kadar okuyup hâlâ beni kim ne yapsın diyorsanız, yazının sonuna kadar gelmeniz size bir şeyler düşündürmeli, düşündürtmeli.
İyi günler, iyi okumalar dilerim. Esen kalınız.
Okuduğunuz bu yazı, 22 Ocak 2020 tarihinde www.sibertehdit.com web sitesinde “Bu Devirde Nasıl Güvende Olurum ? - Akıllı Cep Telefon Güvenliği” başlığıyla yayımlanmıştır.
